چرا زوج های فرانسوی دیر لباسشویی می خرند؟ - همه ایده های جدید

به گزارش همه ایده های جدید ، ژان کلود کافمن استاد دانشگاه سوربن فرانسه در سال 1998 کتاب پرفروشی منتشر کرد به نام لباس های چرک: زوج ها و ماشین لباسشویی شان. این کتاب حاصل مصاحبه های فراوان این جامعه شناس با زوج های فرانسوی بود.

کافمن معتقد است اینکه دو نفر تصمیم می گیرند تا ماشین لباسشویی بخرند، بیانگر تحول مهمی در زندگی شان است و نشان می دهد که ارتباطشان وارد مرحله ای تازه و جدی شده.

گویی خرید ماشین لباسشویی به معنای شکل گیری پیوند خانوادگی بین دو نفر است. در آن سال ها مردان مجرد فرانسوی، معمولا لباس های کثیفشان را یا در ماشین های لباسشویی عمومی (در ساختمان های بزرگ) می شستند و یا به خانه مادرشان می بردند تا شسته گردد.

با توجه به سبک زندگی جامعه اروپایی، کافمن معتقد است گفتنِ بله هنگام مراسم عروسی چیزی را در دو نفر تغییر نمی دهد؛ چون معمولا زوج ها زندگی زیر یک سقف را قبل از این مراسم تجربه نموده اند. آنچه مهم است خرید یک ماشین لباسشویی است که مانند حلقه ازدواج، کارکردی سمبلیک دارد: یک ماشین لباسشویی برای دو نفر. (مرجع: دکتر فردین علیخواه)

تحلیل راهبردی:

آنچه خواندیم نوشته دکتر فردین علیخواه، جامعه شناس معاصر است. البته او برای منظور دیگری این مقدمه را نوشته، اما من وقتی شروع نوشته او را خواندم دیگر ادامه را تا مدتی رها کردم. به فکر فرو رفتم، به این فکر که رابطه مردم و حکومت نیز شبیه به همین است؛ یک رابطه زوجی و دو طرفه است.

زوج های جوان فرانسوی وقتی مدتی با هم زندگی می نمایند و سپس به هم اعتماد می نمایند و می فهمند که زندگی مشترک شان دوام پذیر و آینده دار است، آنگاه به فکر سرمایه گذاری های جدی تر می افتند. مهم ترین متغیر تصمیم گیری چیست؟ افق آینده مثبت و احساس امنیت؛ در یک کلام: آینده پیش بینی پذیر مثبت؛ و ما مردم نیز تصمیمات مهم مان بستگی به حکومت دارد. مثلا چند تصمیم مهم را با هم مرور کنیم:

1) بچه دار شویم یا نه؟

2) مهاجرت کنیم یا نه؟

3) سرمایه گذاری بلندمدت کنیم یا نه؟

همچون زوج های فرانسوی که با توجه به آینده پیش بینی پذیر مثبت تصمیم می گیرند، ما نیز چنین می کنیم. ما کاری به تبلیغات و تسهیلات و تغییرات نداریم. ما به این کار داریم که آیا برآیند همه سیاست ها و عملیات حکومت، منجر به آینده پیش بینی پذیر مثبت می گردد یا نه؟

حالا نگاهی بیاندازیم به همین سه تصمیم مهم:

بچه دار شویم یا نه؟ نرخ باروری (میانه تعداد بچه ها زنده ای که هر زن در سنین باروری به جهان می آورد) در سال 1375 حدود 2/5 بوده و اکنون به 1/7 رسیده. با این دست فرمان برویم تا 30 سال آینده از یک جامعه 92 میلیون نفری، نزدیک به 30 میلیون نفر بالای 60 سال خواهند بود که عدد بزرگی است. یعنی از سه نفر در ایران یک نفر سالمند است! سیاه چاله پیریِ جمعیت در راه است!

مهاجرت کنیم یا نه؟ مدیر رصدخانه مهاجرت ایران گفته: نتایج یک نظرسنجی اینترنتی نشان می دهد بیش از 60 درصد ایرانیان تمایل به مهاجرت دارند که بخش قابل توجهی از آنان برای مهاجرت اقدام نموده اند. در گزارش رصدخانه مهاجرت آمده است که وقتی از 4 گروه مختلف (دانشجویان، پزشکان، استارت آپ ها و استادان) می پرسی چرا؟ همه بدون استثنا در جواب هایشان یا می گویند بی ثباتی، یا ناامیدی نسبت به آینده و یا شیوه مملکت داری!

سرمایه گذاری بلندمدت کنیم یا نه؟ بر اساس آمار های رسمی نرخ رشد موجودی سرمایه کل در دهه 90 نزولی و حساب سرمایه منفی بوده است. این ها می تواند حکایت از آن کند که خروج سرمایه رخ می دهد. مثلا یک نشانه غیر قابل انکار: ایرانیان بعد از روسیهِ جنگ زده، دومین سرمایه گذاران خرید ملک در ترکیه هستند!

مهم ترین پارامتر برای ارزیابی کیفیت و کفایت یک حاکمیشت، ایجاد آینده پیش بینی پذیر مثبت است. تا زمانی که یک حکومت نتواند چنین کند مردمانش فرانسوی می شوند و ماشین لباسشویی نمی خرند. چون اعتمادی به فردا ندارند. نه بچه دار می شوند، نه دل به آن سرزمین می بندند و نه سرمایه گذاری می نمایند.